برای مطالعه آمار و روش تحقیق می توان دانشجویان را به سه دسته تقسیم کرد.
دانشجویان دسته اول: ضعیف در ریاضی و متنفر از آمار
این دسته از دانشجویان می توانند تمرکز اصلی خود را بر روش تحقیق بگذارند و برای این امر به نظر می رسد استفاده از کلاس و مطالعه کتاب روش تحقیق دلاور برای شان مفید باشد.
آنچه بعضی از دانشجویان این دسته را با دیگر دانشجویان مانند خودشان می تواند متمایز کند، توجه به آمار است؛ چرا که حتی اگر ریاضی فردی ضعیف باشد و علاقه ای به آمار نداشته باشد، می تواند با مطالعه تعریف ها در آمار سهمی از سوالات این درس را پاسخ دهد، علاوه بر این اگر قدری تمرین در ریاضی داشته باشد می تواند سوالات ساده آمار توصیفی را که تنها نیازمند حفظ بودن چند فرمول و عددگذاری در آنها است، پاسخ دهد.
جالب تر آنکه اگر فردی این روند مطالعه در آمار و روش تحقیق را از ابتدای سال تحصیلی شروع کند، ممکن است در ادامه سال از تنفرش نسبت به این درس کاسته شود و حتی در دسته دوم دانشجویان جای گیرد.
دانشجویان دسته دوم: این دسته از دانشجویان مشکلی با آمار و روش تحقیق ندارند، اما علاقه ای هم به آن ندارند.
آنها برای کسب نتیجه مطلوب در این درس نیاز به برنامه ریزی دارند، چرا که عدم علاقه از یک طرف و توانمندی نسبی و یا سابقه خوب در این درس در حین تحصیل می تواند آنها را به سمت پشت گوش انداختن مطالعه این درس ببرد، چون که نه آنقدر ضعیفند که نگران باشند و نه آنقدر علاقمند که مشتاق مطالعه این درس باشند.
گذشته از ضرورت برنامه ریزی، این دسته از دانشجویان فراوان ترین گروه داوطلبان را تشکیل می دهند، بنابراین ایجاد تمایز با دیگران در این درس برای کسب تراز و به تبع رتبه بهتر ضروری است. بدین منظور آنها می بایستی علاوه بر مطالعه آمار توصیفی و روش تحقیق، دست از حل سوالات آمار استنباطی هم نکشند. بدین منظور توجه به مباحث پرتکرار آمار استنباطی و تسلط بر آنها برای این دسته از دانشجویان کلیدی است.
دانشجویان دسته سوم: این دسته از دانشجویان نه تنها مشکلی با این درس ندارند بلکه به آن علاقه مند هستند و سابقه تحصیلی خوبی هم در آن دارند. چاه پیش روی آنها بیشتر از آن که در زمین آمار و روش تحقیق حفر شده باشد در زمین دیگر دروس کنده شده است؛ به این معنا که تمرکز زیاد در این درس برای کسب درصد عالی آنها را از توجه لازم به دیگر دروس باز می دارد. شاید بهترین توصیه به این دسته از دانشجویان توجه به این نکته است که تلاش برای کسب درصد کامل در یک درس، بیش از آنکه در نتیجه کنکور آنها مفید باشد، یک دام برای خودنمایی می تواند باشد. در نهایت برای این دسته از دانشجویان تنها هنگامی کلاس می تواند مفید باشد که برای پر کردن بعضی حفره ها از آن استفاده کنند، در غیر صورت یک کلاس برای آنها تنها مزیت یک مرور جامع از زبان یک فرد مسلط تر را دارد.
چند نکته کلی برای همه دانشجویان
1. تست زدن در تمام درس ها اهمیت دارد، اما اهمیت ویژه آن در آمار و روش تحقیق آشنایی با مباحث پرتکرار، تمرین سوالات تیپیکال و تمرین مدیریت بر استرس برای کاهش اشتباهات برآمده از دقت پایین در محاسبات ریاضی است.
پس تست و تمرین را فراموش نکنید.
2. حتما خلاصه ای از فرمول های آمار تهیه کرده و کمی قبل از کنکور مطالعه کنید.
3. بر اساس آزمون های آزمایشی و تست هایی که خودتان زده اید، درصدی را به عنوان هدف تعیین کنید تا حذف سوالاتی که نمی دانید در جلسه کنکور برایتان راحت تر باشد.
4. کتاب روش تحقیق دلاور را حتما بخوانید و حتی اگر می خواهید آمار نخوانید فصل سیزده روش تحقیق دلاور را به دقت بخوانید.
شاد و سرحال باشید.
دکتر حسین خادم
مدرس کلاس های آمار و روش تحقیق گروه علمی آموزشی دوپامین
