قوانین سازمان نظام روانشناسی

فصل اول ـ تعریف اهداف:

ماده ۱ـ سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران که در این قانون “سازمان ” نامیده می‌شود، یک سازمان غیر دولتی و مستقل است که به منظور تحقق بخشیدن به اهداف و انجام وظایف مقرر در این قانون تشکیل می‌گردد .

ماده ۲ـ اهداف سازمان عبارتند از:‌

تلاش برای ارتقاء سطح دانش روانشناسی و مشاوره.
حمایت از حقوق مراجعان به روانشناسان و مشاوران.
حمایت از حقوق صنفی روانشناسان و مشاوران.

فصل دوم ـ وظایف و اختیارات:

ماده ۳ـ وظایف واختیارات سازمان با توجه به اهداف فوق به شرح زیر است:

تعیین حدود صلاحیت‌های تخصصی و صدور شماره نظام و پروانه کار برای اعضای سازمان.
تبصره ۱ـ برای کلیه شاغلین به حرفه‌های روانشناسی و مشاوره دریافت شماره نظام الزامی است.
تبصره ۲ـ درصورت تصویب شورای مرکزی روانشناسان و مشاوران ملزم به شرکت دردوره‌های بازآموزی و نوآموزی هستند.
تهیه دستورالعمل های اجرایی لازم در رابطه با موارد این قانون.
نظارت بر کیفیت کار تخصصی و رسیدگی به تخلفات تخصصی روانشناسان و مشاوران که عنوان جرایم عمومی را نداشته باشند از طریق هیأت رسیدگی به تخلفات صنفی.
پیشنهاد تعیین یا تجدید نظر درتعرفه خدمات روانشناسی و مشاوره به هیأت دولت جهت تصویب.
تعیین ضوابط خاص صنفی مربوط به استاندارد کردن تابلوها، عناوین، سربرگها و مهر شاغلین به روانشناسی و مشاوره.
همکاری با وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری در اجرای برنامه‌های بازآموزی و نوآموزی مستمر روانشناسان و مشاوران در جهت ارتقاء دانش رشته‌های روانشناسی و مشاوره منطبق با پیشرفت‌های علمی روز مطابق آئین‌نامه مصوب دولت.
همکاری با مراجع ذی ربط در ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره به هنگام بروز حوادث و سوانح غیر مترقبه از طریق تشویق و بسیج اعضای سازمان.
انتشار نشریات حاوی آخرین دستاورد‌های علمی روانشناسی و برگزاری همایش‌های تخصصی جهت ارتقاء سطح دانش روانشناسی و مشاوره اعضای سازمان.

فصل سوم ـ شرایط عضویت:

ماده ۴ـ کلیه افرادی که دارای حداقل مدرک کارشناسی ارشد معتبر از سوی وزارتخانه علوم ، تحقیقات و فنآوری و بهداشت درمان و آموزش پزشکی در یکی از رشته‌های روانشناسی و مشاوره باشند می‌توانند به عضویت سازمان درآیند.

تبصره ۱ـ منظور از روانشناس کسی است که در یکی از رشته‌ها و گرایش های روانشناسی در سطح کارشناسی ارشد فارغ‌التحصیل شده باشد.

تبصره ۲- منظور از مشاور کسی است که در یکی از رشته ها و گرایش های مشاوره در سطح کارشناسی ارشد فارغ التحصیل شده باشد.

تبصره ۳ـ برای اشتغال در حرفه‌های روانشناسی و مشاوره اخذ پروانه از سازمان و عضویت در آن الزامی است. عضویت در هیات علمی موسسات آموزش عالی از مفاد این تبصره مستثنی است.

تبصره ۴ـ اعضای سازمان همه ساله مبلغی را به عنوان حق عضویت به سازمان پرداخت خواهند نمود . میزان و نحوه وصول حق عضویت اعضاء مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط شورای مرکزی نظام روانشناسی و مشاوره تهیه می‌گردد.

ماده۵ـ مشاوران و روانشناسان برای هرگونه اشتغال در حرفه خود باید دارای پروانه ازسازمان باشند.

فصل چهارم ـ ارکان و واحدهای تابعه:

ماده ۶ـ‌ ارکان و واحدهای تابعه سازمان به شرح زیر است:

الف ـ ارکان:

مجمع عمومی.
شورای مرکزی نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران.
هیأت رسیدگی به صلاحیت تخصصی روانشناسان و مشاوران.
هیأت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلان و حرفه‌های روانشناسی و مشاوره.
شعب شورای مرکزی در مناطق.
هیأت بازرسان.

ب ـ‌ واحدهای تابعه:

واحدهای تابعه توسط شورای مرکزی تعیین خواهد شد.

ماده ۷ـ اعضای شورای عالی عبارتند از:

الف ـ شش نفر روانشناس از میان اعضای سازمان.

ب ـ پنج نفر مشاور از میان اعضای سازمان.

ج ـ یک نفر نماینده وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری.

د ـ یک نفر نماینده وزیر بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی.

تبصره ۱ـ اعضای مذکور در بندهای ( الف ) ‌و ( ب )‌ توسط اعضای سازمان انتخاب می‌شوند.

تبصره ۲ـ جلسات شورای مرکزی نظام روانشناسی و مشاوره با حضور دوسوم کل اعضای شورا رسمیت می‌یابد و تصمیمات متخذه با اکثریت آراء معتبر و لازم الاجراء است.

ماده ۸ـ ریاست سازمان که مسؤولیت اجرای مصوبات شورای مرکزی و اداره کلیه امور سازمان و واحدهای تابعه را به عهده دارد یکی از اعضای شورای مرکزی با درجه تحصیلی دکتری خواهد بود که توسط شورای مرکزی برای مدت چهار سال انتخاب و با حکم ریاست جمهوری منصوب می‌گردد . عزل وی نیز به پیشنهاد شورای مرکزی وبا تأیید ریاست جمهوری خواهد بود . انتخاب متوالی رئیس سازمان در صورت موافقت و رأی اکثریت اعضاء فقط برای دو دوره متوالی مجاز است.

ماده ۹ـ در هرمنطقه یک شعبه شورای منطقه‌ای سازمان تشکیل می‌شود که مطابق مصوبات شورای مرکزی به امر رسیدگی به مسایل تخصصی و حرفه‌ای روانشناسی و مشاوره در منطقه خواهد پرداخت.

تبصره ـ دستورالعمل تعیین مناطق توسط شورای مرکزی تهیه خواهد شد.

ماده ۱۰ـ رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره مناطق توسط اعضای منطقه‌ای انتخاب و از بین منتخبین شورای منطقه انتخاب می‌شود و پس از تأیید شورای مرکزی با حکم ریاست سازمان منصوب می‌گردد. عزل وی نیز به پیشنهاد شورای منطقه ،‌تأیید شورای مرکزی و با حکم ریاست سازمان خواهد بود.

ماده ۱۱ـ‌ بودجه واحدهای سازمان از محل حق عضویت اعضاء و هدایا و کمک‌های دولت و اشخاص حقیقی و حقوقی تأمین می‌گردد.

تبصره ـ میزان و نحوه وصول حق عضویت سالانه اعضاء و دیگر مقررات اداری و مالی سازمان و نحوه هزینه بودجه مطابق آئین‌نامه مصوب شورای مرکزی خواهد بود.

ماده ۱۲ـ‌ وظایف شورای مرکزی سازمان به شرح زیر است:‌

اجرای دقیق وظایف مقرر در ماده ( ۳ ) این قانون و نظارت مستمر بر حسن اجرای آنها از طریق رئیس کل سازمان.
نظارت بر عملکرد سایر ارکان و شعب کلیه واحدهای تابعه سازمان.
تشکیل هیأت‌های رسیدگی به صلاحیت تخصصی روانشناسان و مشاوران و رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلان حرفه‌های روانشناسی و مشاوره.
ترکیب و تعداد و شرح وظایف و دستورالعمل‌های این هیأت‌ها به تصویب شورای مرکزی می‌رسد.
تهیه و تصویب دستورالعمل‌های اجرایی لازم.
انحلال شورای مناطق بر اساس دستورالعمل مصوب.

تبصره ـ‌ در صورت انحلال شورای منطقه باید ظرف مدت سه ماه انتخابات مجدد برگزار شود.

ماده ۱۳ ـ شورای مناطق وظایف محوله از سوی شورای مرکزی را در منطقه به عهده دارد و موظف به اجرای مصوبات و دستورالعمل‌های شورای مرکزی در سطح منطقه است.

ماده ۱۴ـ‌ هیأت بازرسان:‌

هیأت بازرسان از سه نفر منتخب اعضای سازمان تشکیل می‌گردد که همزمان با انتخابات شورای مرکزی انتخاب می‌شوند . وظیفه این هیأت نظارت بر عملکرد سازمان و ارائه گزارش سالانه به مجمع عمومی بر اساس مفاد این قانون است.
انحلال شورای مرکزی به پیشنهاد هیأت بازرسان و با تصویب مجمع عمومی صورت می‌گیرد.

فصل پنجم ـ انتخابات:

ماده ۱۵ـ مدت فعالیت هر دوره شورای مرکزی و شوراهای مناطق سازمان روانشناسی و مشاوره چهار سال تمام است.

مسؤول برگزاری اولین دوره انتخابات شورای مرکزی ، وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری می‌باشد و هیأت پنج نفره جهت برگزاری این انتخابات را منصوب می نماید . یک نفر نماینده از کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس بر انتخاب این هیأت نظارت خواهد کرد . هزینه برگزاری انتخابات از محل حق عضویت اعضا تامین می شود.

تبصره ۱ـ شروع اولین دوره فعالیت شوراهای مذکور حداکثر ده روز پس از پایان اعلام قطعیت یافتن نتیجه انتخابات خواهد بود.

تبصره ۲ـ شروع فعالیت دوره‌های بعدی شوراهای نظام روانشناسی و مشاوره بلافاصله پس از پایان دوره قبلی است.

تبصره ۳ـ چنانچه در پایان دوره تشریفات انتخابات دوره بعدی به نحوی از انحاء‌ پایان نیافته باشد ،‌ ارکان دوره قبلی تا قطعیت نتیجه انتخابات جدید به فعالیت خود ادامه خواهند داد.

ماده ۱۶ـ انتخابات برای اولین دوره حداکثر شش ماه پس از تصویب این قانون و تجدید آن برای دوره‌های بعدی سه ماه قبل از اتمام هر دوره و بعد از تشکیل هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات انجام خواهد شد.

تبصره ـ انتخابات شوراهای مناطقی که منحل شده باشد ،‌ حداکثر ظرف مدت سه ماه با هماهنگی هیأت مرکزی نظارت و با رعایت سایر مواد قانونی انجام می‌پذیرد.

ماده ۱۷ـ‌ شرایط انتخاب کنندگان عبارت است از:

تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران.
عضویت در سازمان نظام روانشناسی و مشاوره به استثنای دوره اول.
ساکن بودن درمنطقه انتخاباتی در زمان انتخاب (برای داوطلبین شورای منطقه ) به تأیید شورای منطقه.

ماده ۱۸ ـ شرایط انتخاب شوندگان اعضای شورای مرکزی عبارتند از:

تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران.
نداشتن سوء پیشینه کیفری و عدم اشتهار به فسق و فساد اخلاق.
نداشتن پرونده محکومیت در هیأت رسیدگی به تخلفات صنفی و نیز عدم تخلف از اصول نظامنامه اخلاقی.
اظهار التزام به دین مبین اسلام و وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
تبصره ـ‌ اقلیت‌های دینی به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تابع دین رسمی خود می‌باشند.
دارا بودن حداقل سه سال عضویت در سازمان به استثنای دوره اول.

فصل ششم ـ موارد متفرقه:

ماده ۱۹ـ به منظور رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین روانشناسی و مشاوره ، هیأت مرکزی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای در سازمان مرکزی و هیأت‌های بدوی در مناطق تشکیل می‌گردند.

تبصره ـ تخلفاتی که موجب محکومیت اعضای سازمان می شوند عبارتند از:

تخلف از شئون حرفه ای و صنفی به معنای عدول از اصول نظامنامه اخلاقی حرفه های مشاوره و روانشناسی.
عدم رعایت موازین شرعی و قانونی و مقررات دولتی و سهل انگاری در انجام وظایف قانونی متخلفین با توجه به شدت و ضعف عمل ارتکابی و تعدد و تکرار آن حسب مورد به مجازاتهای زیر محکوم می گردند:
الف – تذکر یا توبیخ شفاهی هیات رسیدگی به تخلفات.
ب – اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده شخص درهیات رسیدگی به تخلفات.
ج- توبیخ کتبی با درج در نشریه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره و الصاق در تابلوی اعلانات سازمان.
د – محرومیت از اشتغال به حرفه های روانشناسی و مشاوره از سه ماه تا یک سال در محل اشتغال.
ه – محرومیت از اشتغال به حرفه های روانشناسی و مشاوره از سه ماه تا یک سال در تمام کشور.
و – محرومیت از اشتغال به حرفه های روانشناسی و مشاوره از یک سال تا پنج سال.
ز- محرومیت دایم از اشتغال به مشاوره و روانشناسی در تمام کشور.

ماده ۲۰ـ‌ هیأت مرکزی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای سازمان نظام روانشناسی و مشاوره با پنج نفر عضو منتخب شورای مرکزی تشکیل می‌گردد.

تبصره ۱ـ هیأت مرکزی رسیدگی به تخلفات می‌تواند مسؤولیت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلان حرفه‌های روانشناسی و مشاوره چند منطقه را به یک هیأت بدوی واگذار نماید.

تبصره ۲ـ‌در صورتی که فردی نسبت به رأی هیأت مرکزی شاکی باشد می‌تواند به دادگاه صالح شکایت کند.

ماده ۲۱ـ منابع مالی سازمان عبارتند از:‌

اعتبارات و دارایی‌های موجود سازمان.
حق عضویت سالانه اعضای سازمان.
کمک‌های اختیاری دولت و مؤسسات و افراد داوطلب به سازمان.

ماده ۲۲ـ سازمان موظف است در موارد تصمیم‌گیری درباره نحوه صحیح ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره در هر یک از مؤسسات و سازمان‌ها با آنها همکاری نماید.

ماده ۲۳ـ شورای مرکزی سازمان موظف است حداکثر ظرف سه ماه پس از تشکیل نسبت به تهیه آرم سازمان با رعایت اهداف متعالی اسلام و حفظ شؤون روانشناسی و مشاوره و با تأیید وزیر علوم ،‌تحقیقات و فناوری اقدام نماید.

ماده ۲۴ ـ از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و مقررات مغایر لغو می‌گردد.

قانون فوق مشتمل بر بیست و چهار ماده و نوزده تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ ۱۳۸۲/۱/۲۷ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۸۲/۲/۹ به تایید شورای نگبهان رسیده است.

شرایط اخذ پروانه روانشناسی

به استناد قانون تشکیل سازمان نظام روان شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران مصوب مجلس محترم شورای اسلامی افراد مجاز به ارائه خدمات روان شناسی و مشاوره الزاماً باید حداقل دارای 2 مدرک در یکی از گرایش های روان شناسی یا مشاوره باشند و یا از سازمان نظام روان شناسی و مشاوره قبلاً پروانه اشتغال به فعالیت حرفه ای دریافت نموده باشند. بدیهی است صرف داشتن کارت عضویت سازمان مجوزی برای ارائه مشاوره و روان شناسی نیست.

برحسب مصوبه شورای مرکزی کسانی که در دو مقطع تحصیلی لیسانس، فوق لیسانس و دکتری فارغ‌التحصیل نشده اند، پروانه اشتغال نمی توانند دریافت دارند. لذا به تمام متقاضیان تحصیل در رشته های روان شناسی و مشاوره توصیه می نماید که به این مصوبه سازمان توجه نمایند: لازم به ذکر است این مصوبه شامل کسانی می شود که از بهمن ماه 1393 در دانشگاه ها پذیرفته می شوند.

به اطلاع کلیه روان شناسان و مشاوران می رساند برحسب مصوبه شورای مرکزی پروانه تخصصی اشتغال به افرادی اعطاء می شود که در دو مقطع تحصیلی آموزشی و پژوهشی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری فارغ التحصیل شده باشند. همچنین به فارغ التحصیلان پژوهش محور در هر مقطعی پروانه اشتغال حرفه ای تعلق نمی گیرد.

شرایط اخذ پروانه اشتغال

1- دارا بودن حداقل مدرک فوق لیسانس در رشته های روان شناسی و مشاوره

2- عضویت در سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور

3- حداقل یک سال از تاریخ فارغ التحصیلی متقاضی گذشته باشد

4- داشتن کارت پایان خدمت برای متقاضیان مرد

نکته :

شورای مرکزی سازمان نظام روانشناسی در تاریخ 4 اردیبهشت ماه 96 مصوب نمود ارائه گواهی انجام کارورزی برای تقاضای پروانه حرفه ای ضروری نمی باشد. بدیهی است کمیسیون های تخصصی صلاحیت علمی-تخصصی و مهارت های حرفه ای داوطلبان دریافت پروانه را در ابعاد مختلف دقیقاً مورد بررسی قرار خواهند داد. لذا داوطلبان پروانه می بایست از دانش و مهارت های لازم حرفه ای و تخصصی برخوردار باشند.

حذف مدرک کارورزی به چه معناست

1-حذف مدرک کارورزی به این معنانیست که متقاضیان دریافت پروانه را بی نیاز ازفعالیت حرفه ای وکارورزی قبل از معرفی به کمیسیون می کند.

کمیسیون های تخصصی فردی راکه بتواند صلاحیت حرفه ای خود رابه کمیسیون اثبات نماید، پروانه حرفه ای اعطاء می کند. پس فارغ التحصیلان قبل از تصمیم به حضور درکمیسیون تخصصی میبایست توانمندی های حرفه ای خودرا افزایش دهند و با آمادگی کامل ازحیث مهارت های حرفه ای درکمیسیون حضور یابند چرا که کمیسیون به دقت صلاحیت حرفه ای آنان را بررسی می نماید.

2-حذف مدرک کارورزی به معنای عدم انجام کارورزی تحت نظراساتید ناظرصاحب صلاحیت مناسب رشته نیست. به فارغ التحصیلان توصیه می شوددر دوران تحصیل و بعد ازآن دغدغه اصلی خود را افزایش مهارت های حرفه ای جهت دریافت پروانه فعالیت حرفه ای بنمایند وبا آمادگی کامل درکمیسیون هاحضور یابند.

مراحل صدور پروانه

1-عضویت در سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور، متقاضی دریافت پروانه اشتغال تخصصی، تکمیل فرم 111 ( دانلود فرم 111 نظام روانشناسی) و کلیه مدارک درج شده در فرم را ارسال می نماید.

2- کلیه مدارک بدون حضور شخص، در کمیسیون مربوطه بررسی شده و چنانچه مدارک از سوی کمیسیون پذیرش شود، به صورت کتبی به متقاضی اطلاع رسانی می شود.

3- تعیین زمان مصاحبه : به دلیل اینکه بررسی پرونده و مصاحبه متقاضی فقط توسط کمیسیون تخصصی صورت می گیرد، زمان مصاحبه متقاضی مشخص نبوده و شرکت در مصاحبه توسط اداره هماهنگی کمیسیون ها به اطلاع متقاضی می رسد.

4- انجام مصاحبه : چنانچه متقاضی در مصاحبه تخصصی پذیرفته نشود، علت عدم قبولی به صورت کتبی به متقاضی اطلاع رسانی خواهد شد. پذیرفته شدگان نیز پس از طی مراحل صدور پروانه تخصصی از سوی سازمان، برای مراسم تحلیف و دریافت پروانه دعوت خواهند شد.

نکات قابل توجه

1-مدرکی مورد تایید این سازمان است که آموزشی و پژوهشی حضوری باشد. مجازی، الکترونیکی، افتخاری، پژوهش محور و … مورد تایید نمی باشد.

2-علوم تربیتی و گرایش های آن نامرتبط می باشد.

3-دو مقطع تحصیلی باید مرتبط با روان شناسی و مشاوره باشد.

تبصره: داوطلبان نامرتبطی که قبل از بهمن 93 وارد دانشگاه شده اند، با داشتن مقطع ارشد و یا دکتری روان شناسی و یا مشاوره می توانند در صورت قبولی در آزمون تخصصی سازمان، مراحل مجوز گرفتن خود را طی کنند.

4-مراحل اخذ مجوز گذراندن کاروزی و مصاحبه حرفه ای می باشد.

تمدید پروانه اشتغال( پروانه کار )

1-باید حداقل یک ماه قبل از پایان اعتبار پروانه اقدام شود

2-تکمیل فرم 114 (دانلود فرم 114 نظام روانشناسی ) به همراه کلیه مدارک مندرج در فرم، ارسال نماید.

3- چنانچه زمانی که شخص برای تمدید پروانه کار اقدام می نماید، حداقل شش ماه از پایان اعتبار پروانه گذشته باشد، علاوه بر اینکه مجاز به ارائه خدمات حرفه ای نمی باشند ،تمدید پروانه نیز منوط به قبولی در مصاحبه تخصصی خواهد بود.

نصب تابلو و نحوه تبلیغ و اطلاع رسانی

1-کلیه روان شناسان و مشاوران دارای پروانه مجاز به ارائه خدمات روان شناسی و مشاوره موظف هستند با نصب تابلو و اخذ هزینه مطابق تعرفه سازمان نظام روان شناسی و مشاوره در استان و شهرستانی که در پروانه درج شده است فعالیت نمایند.

2-اطلاع رسانی مرتبط با خدمات روان شناسی و مشاوره از طریق رسانه ها، معابر عمومی، و محیط های مجازی ضرورت دارد منطبق بر اصول علمی اخلاقی و حرفه ای روان شناسان و مشاوران انجام پذیرد. بر این اساس استفاده از هرگونه عناوین مغایر با حوزه ی تخصصی افراد به گونه ای که مصداق اغفال مراجعان تلقی شود، تخلف تلقی شده و با آنها برخورد قانونی می شود.

ضرورتهای حضور در کمیسیون های تخصصی

لازم است پس از فراغت از تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری توانمندی های حرفه ای را ارتقاء داده با آمادگی کامل در کمیسیون حضور یابند. لذا متقاضیان می بایست حداقل یک سال بعد از فراغت از تحصیل با گذراندن دوره کارورزی تحت نظر اساتید مجرب با توجه به رشته تحصیلی و معیارهای کمیسیون تخصصی مربوطه در کمیسیون حاضر شوند. تاکید می گردد برای تشکیل پرونده نیاز به ارائه مدرک کارورزی نیست. بدیهی است کمیسیون های تخصصی صلاحیت حرفه ای متقاضیان را بررسی کامل نموده و در صورت احراز صلاحیت حرفه ای متقاضی موفق به دریافت پروانه اشتغال خواهد شد.